Askorbik asit (AA) ve askorbat olarak da bilinen C vitamini, doğada bol miktarda bulunur ve stabilitesi oldukça düşüktür. C vitamini fotokoruma, cilt güçlendirme, immünomodülasyon ve hiperpigmente lekelerin giderilmesinde kullanılır. Aynı zamanda güçlü bir antioksidandır. Vitamin C tüm bitkiler ve çoğu hayvan tarafından sentezlenir. İnsanlar için esansiyel bir vitamindir, çünkü sentez yolundaki terminal enzim olan gulonolakton oksidaz geni, insanlarda onu işlevsiz hale getiren mutasyonlara uğramıştır. Bu nedenle insanlar bu vitamini diyet veya vitamin takviyelerinden alırlar. Kollajen, L-karnitin biyosentezi ve dopaminin norepinefrine dönüşümü için gerekli bir içeriktir. Bu sebeple dışardan takviye olarak alınması hayati bir öneme sahiptir. Özellikle, kolajen oluşumundaki azalmaya bağlı zayıf yara iyileşmesi, kırılganlık ve bağ dokusu morfolojisinin kaybı nedeniyle stratum korneumun kalınlaşması ve deri altı kanama C vitamini eksikliğinin başlıca sonuçlarıdır. Cildinizde C vitamini kullanmanın birçok faydası vardır.
Bunlardan bazıları;
• çoğu cilt tipi için güvenli olması,
• hidrasyon sağlamak,
• aydınlatıcı bir etki,
• kızarıklığı azaltmak,
• hiperpigmentasyonu azaltmak,
• göz altı halkalarının görünümünü azaltır,
• kollajen üretimini teşvik eder,
• sarkmayı önlemeye yardımcı,
• güneş hasarına karşı koruyucu,
• güneş yanığını yatıştırıcı,
• yara iyileşmesine yardımcı olması sayılabilir.
Hiperpigmentasyonda C vitamini ve etki mekanizması
C vitamini, tirozinaz aktif bölgesindeki bakır (Cu) iyonları ile etkileşir ve tirozinaz enziminin etkisini engeller, böylece melanin oluşumunu azaltır. Aynı zamanda kolajen sentezinde önemli bir rol oynar, fotokoruma sağlar ve melanini, serbest radikaller ve immünomodülasyonu azaltır.C vitamininin melanogenez üzerindeki doğrudan etkisi sonucu depigmentasyonda etkili olduğu bulunmuştur.
Stabilite ve formülasyon
C Vitamininin formüle edilmesindeki en önemli sorun kararlılığıdır. C Vitamini ışık, nem ve oksijen ile etkisini kaybeder. Bu durum formülasyondaki renk değişimiyle gözlenir. Kararsız bir bileşiktir. Bu nedenle dermatolojide depigmentasyon için soya ve meyan kökü ile birlikte kullanılır. C vitamini, E vitamini ile birlikte kullanıldığında ciltteki oksidatif hasarı azaltmada özellikle etkilidir. Bu, oksitlenmiş E vitamini rejeneratörü olarak bilinen işleviyle uyumludur, böylece bu önemli yağda çözünen radikal süpürücüyü etkin bir şekilde geri dönüştürür ve hücre membran yapılarına oksidatif hasarı sınırlar. Askorbil glukozit ayrıca üstün stabilite sergiler ve deriden rahatlıkla nüfuz edebilir. C vitamin, piyasada başlıca kremler ve serumlar içerisinde mevcuttur. Bunlardan sadece serum aktif formunu içerir. C vitamini neredeyse renksiz bir biçimdedir, kararsızdır ve ışığa maruz kaldığında sarı bir renk veren Dehidro Askorbik Asit'e (DHAA) oksitlenir. C vitamininin kararlılığı, 3.5'ten daha düşük bir pH'ı koruyarak kontrol edilir. Bu pH'da molekül üzerindeki iyonik yük kaldırılır ve stratum corneum boyunca iyi bir şekilde taşınır.
Referanslar
1-Sanadi, R. M., & Deshmukh, R. S. (2020). The effect of Vitamin C on melanin pigmentation - A systematic review. Journal of oral and maxillofacial pathology : JOMFP, 24(2), 374–382. https://doi.org/10.4103/jomfp.JOMFP_207_20
2- Pullar, J. M., Carr, A. C., & Vissers, M. (2017). The Roles of Vitamin C in Skin Health. Nutrients, 9(8), 866. https://doi.org/10.3390/nu9080866
3- Ohshima H, Mizukoshi K, Oyobikawa M, Matsumoto K, Takiwaki H, Kanto H, Itoh M. Effects of vitamin C on dark circles of the lower eyelids: quantitative evaluation using image analysis and echogram. Skin Res Technol. 2009 May;15(2):214-7. doi: 10.1111/j.1600-0846.2009.00356.x. PMID: 19626722.
4- Telang P. S. (2013). Vitamin C in dermatology. Indian dermatology online journal, 4(2), 143–146. https://doi.org/10.4103/2229-5178.110593 5- https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/vitamin-c-serum-benefits#products. ERİŞİM TARİHİ: 30.12.2021
