Başta güneş ışınları olmak üzere, genetik, bazı ilaçlar, hormonal değişiklikler, yazın yapılan lazer işlemleri, ciltte fazla sürtünme olması, cilde temas eden parfüm ve kozmetik ürünler lekeye neden olan bazı faktörlerdir.
Akne lekelerini genellikle kırmızı renkte görürür. Aknenin sıkılmasından, iltihaptan veya cilt travmalarından kaynaklanabilir ve melanin içermezler. Cilt altındaki hasarlı kılcal damarlardan kaynaklanabilirler. Bu sebeple o lekelerde cilt bariyeri onarılması, kimyasal soyma gibi işlemlere başvurulabilir. C vitamini, azelaik asit, AHA ve BHA lar hem akne izlerinde hem de melanin kaynaklı güneş lekelerinde ortak kullanılabilecek aktif içeriklerden bazılarıdır. Güneş koruyucu kullanmak ise yine her iki leke tipi için gereklidir.
Hamilelikte oluşan lekelerde ise retinoidler, hidrokinon, bazı esansiyel yağlar, yüksek oranlarda salisilik asit ve arbutin aktif içeriklerinden kaçınılması gerekir. Yine güneş koruyucu seçerken de kimyasal filtre yerine mineral filtreli koruyucular tercih edilebilir.
Leke için en olmazsa olmaz içerik güneş kremidir. Güneş kremi doğru sıklıkta ve doğru miktarda uygulanmazsa hiçbir leke rutini sonuç vermez. Lekeli cilt için olan güneş koruyucular içerisinbde ekstra olarak leke oluşumunu baskılayıcı veya önleyici aktifler içerirler. Niasinamid, c vitamini, traneksamik asit bunlardan bazılarıdır. Onun dışında melanin üretimini ve/veya dağılımını düzenleyen arbutin, c vitamini, niasinamid ve kimyasal peeling yapan AHA&BHA'lar ile birlikte bir rutin oluşturulabilir.
C vitamini yüksek antioksidan özellikli bir etken maddedir. Cildi aydınlatır ve leke oluşumunu engeller. Güneş kreminin etkisini arttırır. Tek başına veya kombine olarak lekeye destek sağlar. Arbutin ise hidrokinonun iyi bir alternatifidir. Ayı üzümü olarak bilinen bitkiden elde ediliyor. Tirozinaz enzimini inhibe ederek melanin oluşumunu engeller. Cildi aydınlatır ve tek başına bile etkilidir. Genellikle formülasyonlarda%2 oranında alfa arbutin olarak görüyoruz. Kısaca hiperpigmentasyonun güçlü olduğu durumlarda arbutin, koruyucu, destekleyici ve aydınlatıcı bir antioksidan kullanmak için C vitamini tercih edilebilir.
♦Lekeli Cilt Rutini ♦
Gündüz:
1.Cilt temizlenir,
2.C vitamini veya niasinamid içeren bir serum ile konsantre aktif uygulanır,
3.Nemlendirici ile nem dengesi sağlanır,
4.Güneş kremi ile güneşten korunur.
Akşam:
1.Cilt güneş kremi ve makyajdan arındırılır,
2.Leke için arbutin veya retinoid türevi içeren serum ile konsantre aktif uygulanır,
3.Nemlendirici ile nem dengesi sağlanır,
Haftalık rutine 1-2 kez olmak üzere glikolik asit ya da benzer bir AHA ile kimyasal peeling eklenebilir.
Özetleyecek olursak; koruma,önleme ve tedavi leke için rutin oluştururken dikkat etmemiz gereken basamaklar.
